เป็นกันไหม? แบบว่าตื่นเช้ามาทีไร ต้องมีเสมหะคั่งค้างอยู่ในคอทุกทีเลย แล้วเป็นบ่อย เป็นประจำเกือบทุกวัน ต้องไอเอาเสมหะออกจนเจ็บคอกันเลยทีเดียว! วันนี้ GED good life จะมาไขข้อสงสัยนี้ให้รู้กัน ว่าทำไมเราถึงมี “เสมหะตอนเช้า” อยู่เป็นประจำ เป็นสัญญาณบ่งบอกโรคอะไร แล้วทำยังไงให้หายดี ใครเป็นบ่อย ต้องรู้!
- ยาแก้ไอละลายเสมหะ คาร์โบซิสเทอีน สรรพคุณ วิธีใช้ให้ถูกต้อง ปลอดภัย
- ได้ผลจริง! วิธีละลายเสมหะ ช่วยเคลียร์ลำคอให้โล่งขึ้น
- มีเสมหะในคอตลอดเวลา เสี่ยงเป็นโรคอะไรบ้าง?
เสมหะตอนเช้า มาจากไหน?
ก่อนอื่นต้องทำความเข้าใจก่อนว่า เสมหะ คือเมือกที่ทางเดินหายใจขับออกมาเพื่อจับสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามาทางในทางเดินหายใจถือว่าเป็นสิ่งที่ปกติ แต่ถ้าทางเดินหายใจผิดปกติ มีอาการอักเสบ ก็จะทำให้มีเสมหะมากกว่าปกติ หรือมีเสมหะเรื้อรังได้
ฉะนั้น เสมหะตอนเช้าจึงมักมาจากอาการระคายเคือง หรืออักเสบเรื้อรังที่ทางเดินหายใจ จากพฤติกรรม หรือสิ่งแวดล้อมในชีวิตประจำวันของเรา เช่น
- การดื่มน้ำน้อย
- การสูบบุหรี่บ่อย
- จากโรคประจำตัวที่ทำให้เกิดเสมหะเป็นประจำ
- การติดเชื้อที่คอ หรือหลอดลมแบบเรื้อรัง
ฉะนั้น ผู้ที่ประสบปัญหากับเสมหะตอนเช้าเป็นประจำ ควรหาสาเหตุที่ทำให้เกิดเสมหะ แล้วให้แก้ที่สาเหตุนั้น และอีกคำแนะนำจากแพทย์ คือ ให้หมั่นดื่มน้ำเยอะ ๆ เพื่อให้น้ำเข้าไปละลายเสมหะในคอนั่นเอง
เสมหะตอนเช้า บ่งบอกโรค หรืออาการอะไรได้บ้าง?
รศ. นพ.ทรงกลด เอี่ยมจตุรภัทร แพทย์โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ระบุถึงสาเหตุของการมีเสมหะหลังตื่นนอนตอนเช้าเอาไว้ ดังนี้
– การระคายเคืองในลำคอ พฤติกรรมขณะนอนหลับบางอย่างอาจทำให้อากาศเข้าสู่ลำคอ ส่งผลให้ลำคอแห้ง และเย็น ร่างกายจึงส่งความชุ่มขึ้นเป็นเสมหะออกมา ทำให้มีเสมหะในลำคอตอนตื่นนอน
– โรคไซนัสอักเสบ ผู้ป่วยโรคไซนัสอักเสบมักมีน้ำมูกไหลลงคอ และกลายเป็นเสมหะที่มักมีสีเขียว หรือเหลือง
– โรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ และไม่ใช่ภูมิแพ้ ผู้ป่วยภูมิแพ้มักมีอาการคัดจมูก คันจมูก จาม และน้ำมูก บางคนมีอาการไอโดยเฉพาะเมื่อพบสิ่งระคายเคือง หรืออากาศเปลี่ยน เมื่อน้ำมูกไหลลงคอจะทำให้มีเสมหะขาวใสในคอ
– โรคหลอดลมอักเสบเรื้อรัง มีการอักเสบของเยื่อบุหลอดลม มูกในหลอดลมจะถูกขับออกมา ผู้ป่วยจึงมีเสมหะในลำคอ โดยเฉพาะตอนนอนหลับที่ร่างกายขับเสมหะได้ไม่ดี ทำให้ตอนตื่นอนพบว่ามีเสมหะเหนียวข้นอยู่ในลำคอ
2 วิธีง่าย ๆ ช่วยละลายเสมหะอย่างมีประสิทธิภาพ
1. ดื่มน้ำมาก ๆ
ใครที่มีเสมหะเยอะหลังตื่นนอน ควรมีน้ำเปล่าตั้งไว้เลยในห้องนอน (โดยเลือกดื่มน้ำอุณหภูมิห้อง หรือน้ำอุ่น) แล้วดื่มเยอะ ๆ หลังตื่นนอน เพราะ น้ำเปล่าจะช่วยลดการระคายเคืองคอ และเข้าไปละลายเสมหะได้อย่างมีประสิทธิภาพ และการดื่มน้ำเปล่าหลังตื่นนอน ยังช่วยให้รู้สึกสดชื่น กระปรี้กระเปร่ามากขึ้นอีกด้วย
2. ใช้ยาละลายเสมหะ
ยาละลายเสมหะ อย่างเช่น คาร์โบซิสเทอีน (Carbocisteine) มีกลไกการออกฤทธิ์ละลายเสมหะที่ข้นเหนียวในทางเดินหายใจ ช่วยกำจัดเมือก และเสมหะบริเวณหลอดลมได้ดี ช่วยให้การหายใจโล่ง และสะดวกขึ้น สามารถเลือกได้ทั้งแบบชนิดเม็ด และชนิดน้ำ
ทำความสะอาดห้องนอน อย่าให้มีฝุ่นเยอะ ช่วยลดเสมหะได้!
รู้หรือไม่ว่า เสมหะตอนเช้าหลายครั้งก็เกิดจากสิ่งแวดล้อมรอบตัวเรา โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับไรฝุ่นบนเตียงนอน รวมถึงฝุ่นในห้องนอนเรา โดยเฉพาะกับผู้ที่เป็นภูมิแพ้ฝุ่น ต้องหมั่นทำความสะอาดห้องนอน เครื่องนอนอยู่เป็นประจำ เพื่อหลีกเลี่ยงอาการแพ้ฝุ่นในห้องนอน และไม่ควรนำสัตว์เลี้ยงอย่าง สุนัข แมว มาเลี้ยงในห้องนอน เพราะจะทำให้เกิดอาการแพ้ได้ เพียงเท่านี้ อาการไอมีเสมหะในยามเช้าก็จะดีขึ้นได้ง่าย ๆ โดยไม่ต้องไปพบแพทย์แต่อย่างใด
สุดท้ายนี้ ใครที่มีเสมหะตอนเช้าเป็นระยะเวลานานหลายเดือน จนถึงเป็นปี หากพยายามรักษาด้วยตัวเองแล้วแต่ยังไม่หาย ควรไปพบแพทย์ หู คอ จมูก เพื่อหาสาเหตุ และทำการรักษาอย่างเหมาะสมต่อไป…
อ้างอิง : 1. chulalongkornhospital 2. Doctor Tany
