คงไม่มีพ่อแม่คนไหนที่อยากเห็นลูกน้อยเจ็บป่วย ดังนั้นการรับวัคซีนเด็กตามกำหนดเป็นเรื่องที่จำเป็นอย่างยิ่ง แต่ยังมีพ่อแม่หลายคนที่ข้องใจเกี่ยวกับ “วัคซีนเด็ก”
ลูกต้องรับวัคซีนอะไรบ้าง วัคซีนสำคัญอย่างไร มีข้อห้าม ข้อควรระวังอะไรบ้างในการให้ลูกฉีดวัคซีน สารพัดคำถามเกี่ยวกับวัคซีนเด็ก เรามีคำตอบตรงนี้แล้ว
ทำไมถึงต้องฉีดวัคซีนให้เด็ก?
- การฉีดวัคซีน คือการสร้างภูมิคุ้มกันให้เด็ก ป้องกันโรคร้ายแรง โดยเฉพาะโรคติดต่อที่เกิดกับเด็ก
- ป้องกันการแพร่ระบาดของโรคติดต่อ และอาจจะกำจัดโรคได้หมดไปได้เลย อย่างโรคในเด็กหลายโรค เช่น หัด คอตีบ ไอกรน และโปลิโอ ในปัจจุบันนี้ไม่ค่อยมีแล้ว
“วัคซีนเด็ก” ที่ต้องฉีดมีวัคซีนอะไรบ้าง?
- วัคซีนพื้นฐานหรือวัคซีนจำเป็น คือ วัคซีนที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดให้เด็กไทยทุกคนต้องได้รับ ซึ่งสามารถรับได้ฟรีจากสถานบริการสาธารณสุขของรัฐ ได้แก่
-
- วัคซีนวัณโรค
- วัคซีนตับอักเสบบี
- วัคซีนรวมคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน-ตับอักเสบบี
- วัคซีนคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน
- วัคซีนคอตีบ-บาดทะยัก
- วัคซีนโปลิโอวัคซีนรวมหัด-คางทูม-หัดเยอรมัน
- วัคซีนไข้สมองอักเสบเจอี
- วัคซีนเอชพีวี
- วัคซีนทางเลือกหรือวัคซีนเสริม คือวัคซีนที่ทางสาธารณสุขประเมินว่าไม่จำเป็น คือพบเจอโรคไม่บ่อย ไม่รุนแรง หรือมีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง ซึ่งทางรัฐไม่สามารถจัดหาให้กับเด็กได้ทั้งหมด หากต้องการรับวัคซีนเสริมต้องเสียค่าใช้จ่ายเอง ได้แก่
-
- วัคซีนตับอักเสบเอ
- วัคซีนอีสุกอีใส
- วัคซีนฮิบ
- วัคซีนนิวโมคอคคัสชนิดคอนจูเกต
- วัคซีนโรต้า
- วัคซีนเอชพีวี
- และวัคซีนรวม
- ฯลฯ
ประเภทของการรับวัคซีนมีอะไรบ้าง?
-
- วัคซีนแบบรับประทาน เช่น วัคซีนโปลิโอชนิดหยอด วัคซีนไวรัสโรต้า
- วัคซีนแบบพ่นทางจมูก เช่น วัคซีนไข้หวัดใหญ่ชนิ
- วัคซีนแบบฉีดเข้าทางผิวหนัง เช่น วัคซีนป้องกันวัณโรค
- วัคซีนฉีดเข้าใต้ผิวหนัง เช่น วัคซีนหัด-หัดเยอรมัน-คางทูม วัคซีนอีสุกอีใส
- วัคซีนแบบฉีดเข้ากล้ามเนื้อ เช่น วัคซีนคอตีบไอกรนบาดทะยัก
รับวัคซีนเด็กหลายชนิดพร้อมกันได้ไหม?
- วัคซีนเด็ก โดยทั่วไปสามารถให้ในวันเดียวกันได้
- หากให้วัคซีนไม่พร้อมกัน ถ้าเป็นวัคซีนชนิดเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์ เช่น วัคซีนหัด-หัดเยอรมัน-คางทูม วัคซีนอีสุกอีใส ควรห่างกันอย่างน้อย 1 เดือน ถ้าเป็นวัคซีนชนิดเชื้อตาย จะให้ห่างกันกี่วันก็ได้
ทำไมฉีดวัคซีนแล้วยังป่วยอยู่?
ถึงแม้จะรับวัคซีนแล้ว แต่ก็ยังมีโอกาสป่วยได้อยู่ เพราะวัคซีนบางชนิด แค่ลดความเสี่ยงการเกิดโรค หรือช่วยไม่ให้เกิดอาการป่วยที่รุนแรง
ข้อห้าม และ ข้อควรระวังเมื่อต้องรับวัคซีน
- เด็กป่วย มีไข้ ให้รอให้หายดีก่อน ถึงค่อยรับวัคซีน
- เด็กแพ้อาหารบางชนิด ควรแจ้งคุณหมอก่อน เพราะอาจทำให้แพ้วัคซีน หรือส่วนประกอบบางอย่างในวัคซีน
- เด็กที่ต้องกินยาบางประเภทอย่างต่อเนื่องโดยเฉพาะยาสเตียรอยด์ ควรแจ้งคุณหมอก่อนรับวัคซีน
- เด็กมีโรคประจำตัวร้ายแรง เช่น โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง
- ถ้าเด็กเคยได้รับเลือดหรือผลิตภัณฑ์จากเลือดมาก่อน อาจต้องเลื่อนออกไปก่อน เพราะวัคซีนที่ได้รับหากมีเชื้ออ่อน อาจไม่ได้ผล
การเตรียมตัวพาลูกไปฉีดวัคซีน
- อย่าลืมนำสมุดบันทึกการรับวัคซีนของลูกมาด้วยทุกครั้ง
- หลังรับวัคซีนควรรอสังเกตอาการก่อนกลับบ้านประมาณ 30 นาที เผื่อลูกมีอาการแพ้ หรือผิดปกติจากการรับวัคซีน
- เมื่อกลับบ้านควรสังเกตอาการของลูกต่อ ถ้าลูกมีอาการชัก มีไข้สูงมาก ควรรีบพาไปพบหมอ
- หลังวัคซีนอาจมีอาการบวม แดง เจ็บ หรือ มีไข้ได้ ให้ยาแก้ปวด ยาพาราเซตามอล เช็ดตัว ลดไข้ลูกตามปกติ และคอยสังเกตอาการลูกไว้
- ถ้าไม่ได้รับวัคซีนต่อเนื่องตามกำหนด ให้มารับวัคซีนต่อทันที ไม่จำเป็นต้องเริ่มต้นใหม่
ปัจจุบันอาจจะมีความเชื่อของบางกลุ่มที่ออกมาต่อต้านการรับวัคซีนในเด็ก ซึ่งเป็นความเชื่ออันตรายที่อาจทำให้เด็กเสี่ยงกับการเจ็บป่วย เสียชีวิต หรือเกิดโรคระบาดขึ้นได้ พ่อแม่ควรพาลูกไปรับวัคซีนให้ครบตามกำหนด เพื่อร่างกายที่แข็งแรง ป้องกันโรคร้ายแรงที่จะเกิดขึ้นได้
ถามหมอออนไลน์ ปรึกษาปัญหาสุขภาพ ไข้หวัด อาการไอ ปวดท้อง ภูมิแพ้ ได้ฟรีตลอด 24 ชั่วโมง ถามเลย ที่นี่
ติดตามGedGoodLife ช่องทางอื่น ๆ ได้ที่…
Facebook : GEDGoodLife
Nutroplex : nutroplexclub
Twitter : @gedgoodlife
Line : @gedgoodlife
Youtube : GEDGoodLife ชีวิตดีดี
